การจัดอันดับความนิยมและการตัดจบ

นักเขียนการ์ตูนญี่ปุ่นชื่อดังหลายท่าน อาจมีรายได้หลักร้อยล้านบาทต่อปี แต่จำนวนนักเขียนการ์ตูนรุ่นใหม่ก็เพิ่มขึ้นนับพันคนทุกปี แล้วยังต้องพบปัญหาทางเศรษฐกิจอยู่บ่อยครั้ง ทำให้ธุรกิจการ์ตูนญี่ปุ่นมีการแข่งขันกันไม่น้อย กว่านักเขียนแต่ละคน จะฝ่ายฟันอุปสรรคต่างๆ ไปถึงจุดหมายและได้รับความนิยมจากผู้อ่าน จึงไม่ใช่เรื่องง่ายอย่างที่วาดฝันไว้

Bakuman และ Shonen Jump

Bakuman (บาคุมัง, วัยซนคนการ์ตูน) ผลงานล่าสุดจากผู้วาด Death Note และฮิคารุเซียนโกะ กล่าวถึงเรื่องราวเด็กหนุ่มสองคน มาชิโร่และทาคากิ ที่มาร่วมมือกันเขียนการ์ตูนตั้งแต่สมัยมัธยมต้น โดยมีความฝันที่จะกลายเป็นนักเขียนการ์ตูนที่ได้รับความนิยมสูงสุด

ส่วนใหญ่พล็อตเรื่องแนวนี้ จะเขียนในมุมมองนักเขียนเพียงอย่างเดียว ในขณะที่ Bakuman เสนอในด้านระบบการผลิตหนังสือการ์ตูนของนิตยสารโชเน็นจัมป์ มีการสอดแทรกการทำงานของกองบรรณาธิการอิงตามความเป็นจริง ซึ่งมีรายละเอียดหลายอย่างที่ทำให้คนอ่านสนใจ เช่น การพิจารณาเลือกการ์ตูนในเล่ม, ความสัมพันธ์ระหว่างผู้ดูแลและนักเขียน, เรื่องของผู้ช่วยกับนักเขียน, ประสบการณ์, การจัดอันดับความนิยม และเกร็ดความรู้อื่นอีกมากมาย ปัจจุบันถึงจะอวสานไปแล้ว แต่เกร็ดความรู้หลายอย่างยังนำมาอิงกับวงการการ์ตูนญี่ปุ่นได้ในระดับหนึ่ง

นิตยสารโชเน็นจัมป์ (Shonen Jump) เป็นนิตยสารการ์ตูนรายสัปดาห์ของบริษัทชูเอย์ฉะ กลุ่มเป้าหมายเป็นผู้อ่านวัยรุ่นชายเป็นหลัก ครองส่วนแบ่งตลาดสูงสุดในประเทศญี่ปุ่นต่อเนื่องมาหลายปี เริ่มวางจำหน่ายแบบรายสัปดาห์ตั้งแต่ค.ศ. 1969 ยอดขายรวมในปีที่ผ่านมา ขายได้ประมาณ 2,876,459 เล่ม เคยตีพิมพ์การ์ตูนชื่อดังหลายเรื่อง เช่น ดราก้อนบอล, เซนต์เซย่า, โจโจ้ ล่าข้ามศตวรรษ, กัปตันซึบาสะ, แสลม ดังก์ และอื่นๆ

ผลโหวตและความนิยม

นิตยสารโชเน็นจัมป์ จะแนบแบบสอบถามไว้ทุกฉบับ เพื่อรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มผู้อ่านบางส่วน นำมาวิเคราะห์ได้ในหลายเรื่อง เช่น ชอบเรื่องไหนมากที่สุด, วัยกับเพศผู้อ่าน และข้อมูลบางอย่างที่นำมาใช้ปรับปรุงนิตยสารให้เข้ากับผู้อ่านมากขึ้น (บริษัทอาจใช้ระบบนี้บ้าง แต่ไม่ได้นำมาถ่ายทอดในการ์ตูนแบบเรื่อง Bakuman)

ในเรื่อง Bakuman มีการกล่าวถึงเรื่องเรียงลำดับการ์ตุนยอดนิยมจากลำดับในเล่ม ทำให้พอที่จะคาดเดาคะแนนความนิยมของการ์ตูนในแต่ละช่วงจากหน้าสารบัญได้ ลองดูตัวอย่างอันดับความนิยมในช่วงเล่มต้นเดือนกรกฏาคมของปีนี้กัน ซึ่งจัดลำดับการ์ตูนในเล่มจากผลโหวตช่วงหนึ่ง  

หมายเหตุ : หน้าสี, เรื่องใหม่ และเรื่องสั้น จะไม่แสดงอันดับในเล่ม รวมถึงเรื่อง Kochikame ที่เป็นเรื่องที่ยาวนานที่สุดในจัมป์ (ปัจจุบันเขียนมา 35 ปี และฉบับรวมเล่ม 175 เล่ม), อ้างอิงจากเว็บ Pantip

จากตารางข้างบน จะเห็นว่าแต่ละเล่มมีความเปลี่ยนแปลงกันพอสมควร กลุ่มเรื่องที่กำลังเดินเรื่องไม่ค่อยน่าสนใจ เช่น ย้อนอดีตบ่อย, คุยกันทั้งเรื่อง, เนื้อเรื่องซ้ำซ้อนไม่แปลกใหม่ ก็จะได้รับความนิยมน้อยลง ส่วนเรื่องที่กำลังสนุก เนื้อหาเข้มข้น น่าติดตาม ก็จะได้อันดับที่ดีกว่า

เมื่อขาดความนิยมก็ต้องตัดจบ

ตัดจบโดยวาดเหมือนเหตุการณ์ผ่านไปอย่างไว

เนื่องจากจำนวนการ์ตูนในนิตยสารโชเน็นจัมป์ รองรับได้ประมาณ 20 เรื่อง ทำให้ต้องคัดเลือกเพียงเรื่องที่ได้รับความนิยมสูงเท่านั้น ส่วนเรื่องที่ความนิยมอยู่รั้งท้ายในช่วงระยะเวลาหนึ่ง อาจถูกพิจารณาให้อวสานโดยเร็ว เพื่อให้เรื่องใหม่เข้ามาแทนที่ จึงไม่แปลกที่อาจจะเห็นบางเรื่องร่างโครงเรื่องไว้ไกล อยู่ๆ ก็จบลงกะทันหัน 

การตัดจบอาจเป็นเรื่องโหดร้ายต่อนักเขียน แต่ก็ทำไปเพื่อรักษาคุณภาพของการ์ตูนในเล่มไว้ และให้นักเขียนมีความกระตือรือร้นที่จะพัฒนางานเขียนของตัวเองอย่างต่อเนื่อง ถ้าตัวนักเขียนรู้ว่าความนิยมกำลังไม่ดี ก็จะได้ปรับรูปแบบการเขียนให้ดียิ่งขึ้น ไม่ใช่ว่าเขียนแนวไหนตามความพอใจ หรือยืดเนื้อเรื่องให้จบช้าเพื่อที่จะมีงานทำเรื่อยๆ

ผลจากการนำเรื่องการจัดอันดับมากล่าวถึงในเรื่อง Bakuman ดูจะมีผลไม่น้อยกับตัวผู้อ่านในหลายประเทศ ทำให้มีคนความสนใจกับลำดับการ์ตูนที่ชอบมากขึ้น อย่างไรก็ตาม ความนิยมยังคงเป็นเพียงแนวโน้มและความเห็นต่อผู้อ่านเท่านั้น ถ้าพิจารณาจากองค์ประกอบอื่น เช่น ยอดขายฉบับรวมเล่ม กับความนิยมในสื่ออื่น อาจทำให้เรื่องนั้นวางขายได้ไปอีกสักระยะ ซึ่งดุลยพินิจทั้งหมดจะอยู่กับกองบรรณาธิการของจั๊มป์เอง ว่าจะแก้ไขเรื่องอันดับความนิยมด้วยวิธีใด

หมายเหตุ : ช่วงนี้ขุดบทความเก่าๆ มาลงหัวข้อความรู้ (Knowledge) บทความนี้เขียนลงหนังสือมาสองปีที่แล้ว